Bugün sizlerle Kur’an'dan araştırmak ve üzerinde sizleri düşünmeye davet etmek istediğim konu, Allah'ın Kur’an'da bahsettiği İçkiden, kumardan uzak durunuz ayetini doğru anlayıp, bu ayetten yola çıkarak sigara HARAM mıdır konusu üzerinde, birlikte düşünelim. Önce ayeti yazalım daha sonra üzerinde düşünelim.
Bakara 219: SANA ALKOL VE KUMAR HAKKINDA SORUYORLAR. DE Kİ: “HER İKİSİNDE DE BÜYÜK BİR GÜNAH VE İNSANLAR İÇİN BİRTAKIM FAYDALAR VARDIR. Ancak her ikisinin de günahı faydasından büyüktür.” Yine sana iyilik yolunda ne harcayacaklarını soruyorlar. “İhtiyaç fazlasını” de. Allah, düşünesiniz diye size âyetlerini böyle açıklıyor. (Bayraktar Bayraklı meali)
Alkol derken şarap ve her türlü zararlı içecek anlamalıyız. Hem alkol hemde kumarın bizler için, belki nefsimizin hoşumuza gidecek faydaları olabileceğini, ama bu ikisininde genel itibariyle bizler için kesinlikle zararlı olduğu ve bizleri günaha götüreceği ayette anlatılıyor. Aslında ayette insanlar için biraz faydası vardır sözünden yola çıkarak, günahları diye çebrilmiş kelimeyi, BÜYÜK ZARARLARI, KÖTÜLÜKLERİ VARDIR diye de anlamalıyız, çünkü faydası kelimesinin zıttı zarardır. Şimdide aynı konularla ilgili başka ayetlere de bakalım.
Maide 90: Ey İnananlar! Alkol, kumar, dikili taşlar, fal okları şeytan işi birer pisliktir. Bunlardan kaçınınız ki kurtuluşa eresiniz. (Bayraktar Bayraklı)
Maide 91: Şeytan içki ve kumar yoluyla ancak aranıza düşmanlık ve kin sokmak; sizi, ALLAH'I ANMAKTAN VE NAMAZDAN ALIKOYMAK İSTER. ARTIK (BUNLARDAN) VAZGEÇTİNİZ DEĞİL Mİ? (Diyanet vakfı)
Allah şarap, yani sarhoşluk veren şeyler ile kumar ve fal konusunda bizleri uyararak, bakın bunlar için ne diyor? ( BİRER ŞEYTAN İŞİ PİSLİKTİR.) Demek ki içki ve kumar şeytanın tuzaklarıdır diyor Rabbimiz bizlere ve uyarıyor. Bunlardan uzak durmamız halinde şeytanın tuzaklarına düşmeyeceğimizi, kurtuluşa ereceğimizi söylüyor. Devamındaki ayette yine, uyarılarına devam ediyor ve bakın ne diyor. "ŞEYTAN İÇKİ VE KUMAR YOLUYLA ANCAK ARANIZA DÜŞMANLIK VE KİN SOKMAK SİZİ, ALLAH'I ANMAKTAN VE NAMAZDAN ALIKOYMAK İSTER."
Allah'ın uyarılarını, ikazlarını dinlemediğimiz takdirde şeytanın dostlarımız, yakınlarımız arasında düşmanlık ve kin nefret sokacağını ve daha kötüsü bizleri Allah'tan uzaklaştıracağını anlatıyor. Hangimiz Allah'tan uzaklaşmak ister? BAKIN AYETTE ALLAH KULLARINA TAVSİYELERDE VE UYARILARDA BUYLUNUYOR. Buradan da anlaşılıyor ki, Allah'a yakın olmak, şeytandan uzaklaşmak isteyen, Rabbin saydığı bu kötü alışkanlıklardan, uzak durması gerekir. İlginçtir Maide 91. ayet örnek gösterilip, Allah ilk önceleri Alkol ve kumar konusunda uyarıp, ikaz edip bu ayetlede içkiyi ve kumarı HARAM kılmıştır diye anlatıyorlar. Peki siz ayette içki ve kumarı, HARAM kılıyorum sözlerini duydunuz mu? Ne yazık ki ayetleri doğru anlayamadığımız için, kendi nefsimizce Allah'ın bu konuda kullarını nasıl bir yol ve yöntemle doğruya davet ediyor onu anlamaya ne yazık ki çalışmıyoruz, İşin kolayına kaçıp haram deyip geçiyoruz.
Tüm açıklamalardan sonra, şimdide şu soruyu soralım kendimize. PEKİ, SİGARA ALLAH'IN SAYDIKLARININ İÇİNE GİRİYOR MU, SİGARANIN DURUMU NEDİR? Gelin şimdi de onu, yine Allah'ın ayetlerinden yararlanarak anlamaya çalışalım. Allah içki ve kumardan bahsederken, onların azda olsa belki faydaları vardır diyordu. Peki, daha sonra yaptığı açıklamada ne söylüyordu burası çok önemli. "ANCAK YOL AÇTIKLARI KÖTÜLÜK, ZARAR SAĞLADIKLARI YARARDAN DAHA BÜYÜKTÜR." Şimdide Allah'ın bu sözleri, UYARILARI üzerinde düşünelim. Sigarayı bırakamayanların şu meşhur, kendilerini aldattıkları sözleri vardır. BENİM SADIK DOSTUM, DERT ORTAĞIM DERLER SİGARA İÇİN. Tabi içki içenlerde aynı sözleri kullanılırlar. Sigarada içkide belki insana geçici rahatlama yapar moral ve keyif verir. Daha sonra bu geçici kısa süreli zevk ve mutluluk neler yapar bedenimizde, bunu düşünelim şimdide. İçkiyi bir insan her an içemeyebilir. Ama ya sigarayı? İşte şeytan işi en büyük pislik her an yanımızda, cebimizde ve sanki kocaman insanların emziği gibi ağzımızdan eksik değildir. Bizlere verdiği geçici fayda, acaba bedenimize nasıl büyük zararlar verdiğini hiç düşünüyor muyuz?
ALLAH FAYDASI AZ ZARARI ÇOK, HER ŞEYİN BİZLER TARAFINDAN TERK EDİLMESİNİ İSTİYORKEN, NASIL OLURDA NEFSİMİZİN BAZI ZARARLILARINI, ALLAH'IN UYARISI DIŞINDA TUTABİLİRİZ? ALLAH İÇKİYE, KUMARA YADA SİGARAYA BELKİ HARAM DEMİYOR AMA BİZLERİ UYARIYOR VE UZAK DURMAMIZI İSTEYEREK, TAVSİYE EDEREK BİZLERE EMANETEN VERDİĞİ BEDENİMİZİ, NE KADAR KORUDUĞUMUZ KONUSUNDA, BİZLERİ İMTİHAN EDİYOR.
Geleneksel İslam toplumu, geçmiş dönemlerde sigaradan genel çoğunluğu vazgeçememiş olsa gerek, içkiye, kumara haram demişler ama sigara için daha müsamahalı davranarak MEKRUH, yani hoş görülmeyen anlamını vermişlerdir. Günümüzde içkinin Kur’an'da haram diye geçtiği söylenmektedir. Yukarıda yazdığım ayetlerde, siz haram kelimesini gördünüz mü? Bazı ayetlerde geçen kelimelere, farklı anlam verip bunlarda onun içine dahil dememiz, bizlerin ne kadar gerçeklerle buluşmamızı sağlar? Eğer bunu yaparsak, söylersek Allah'ın vermediği bir hükmü, bizlerin vermiş olduğunu bilmeliyiz. LÜTFEN UNUTMAYALIM, HARAM KELİMESİNİ YALNIZ ALLAH KULLANABİLİR. HARAM KESİN YASAK OLANDIR VE ALLAH KATINDA CEZASI VARDIR. HARAM KELİMESİNİN TAM KARŞILIĞI, MAZERET İSTEMİYORUM YERİNE MUTLAKA GETİRİN ANLAMINI TAŞIR. BUNUNDA DETAYI KUR'AN'DA TEK TEK YAZILMIŞTIR. Bunun dışında bizlere, bazı durumlarda zararlı olabilecek şeyleri, kendimizce haramlaştırmak dini kendimizce yönlendirmek olur. Birçok şey vardır bazen onları yemek, insana zarar verebilir ama buna haram diyemeyiz. Örneğin şeker hastasının, şeker yemesi haram diye bilir miyiz, ama yemesi halinde şeker hastasına zarar verir. Fazla tuz kullanmak bedenimize zarar verir deriz, ama fazla kullanan haram suçunu işlemiş olmaz. Örnekleri çoğaltabiliriz. Zararlı şeyleri kullanırsak, kendimize zarar vermiş oluruz. Onun için Allah düşün, aklını kullan diyor.
Allah'ın Kur’an da, haram kelimesini kullandığı ayetlere lütfen göz atınız. Toplum ve kişisel konularda asla yapmamamız gereken, çok önemli konularda HARAM kelimesini kullandığı gibi, KESİN YASAKLADIM anlamında da kullanmıştır. Nisa suresi 160. ayetinde Allah, Yahudileri cezalandırmak için, bakın nasıl HARAM hükmü vermiş. “YAPTIKLARI ZULÜMLER VE BİRÇOK İNSANI ALLAH YOLUNDAN ALIKOYMALARI YÜZÜNDEN, DAHA ÖNCE KENDİLERİNE HELÂL KILINMIŞ TERTEMİZ ŞEYLERİ, YAHUDİLERE HARAM KILDIK.” Demek Allah'ın HARAM hükmü bazen temiz şeyler içinde olabiliyor muş. Yine HARAM konusunda Allah'ın bizleri uyardığı, Nahl 116. ayeti sizlere hatırlatmak istiyorum. “DİLLERİNİZİN UYDURDUĞU YALANA DAYANARAK, “BU HELÂLDİR, ŞU DA HARAMDIR” DEMEYİN! ÇÜNKÜ ALLAH'A KARŞI YALAN UYDURMUŞ OLURSUNUZ. ŞÜPHESİZ ALLAH'A KARŞI YALAN UYDURANLAR KURTULUŞA EREMEZLER.” Demek ki bizler Allah'ın açıkça haram demediği bir şeye, asla haram diyemeyiz. ÇÜNKÜ ÖZELLİKLE HARAM DEMEDİĞİNİN, MUTLAKA BİR NEDENİ VARDIR. BİZE DÜŞEN BU GERÇEĞİ ANLAMAK OLMALIDIR.
Sizlere Araf suresi 33. ayeti önce hatırlatmak istiyorum. Bakın Allah bu ayette neleri haram kıldığını söylüyor. "DE Kİ: “RABBİM ANCAK AÇIK VE GİZLİ KÖTÜLÜKLERİ, GÜNAHI VE HAKSIZ YERE SINIRI AŞMAYI, HAKKINDA HİÇBİR DELİL İNDİRMEDİĞİ BİR ŞEYİ ALLAH'A ORTAK KOŞMANIZI VE ALLAH HAKKINDA BİLMEDİĞİNİZ ŞEYLERİ SÖYLEMENİZİ HARAM KILMIŞTIR.” Bakın bu ayettede genel anlamda haram kıldıklarını söylüyor özellikle tek tek isim saymadan. Genel anlamda kötülükler yapmak. Yine isim zikretmeden genel olarak günah işlemek, yani Allah ın çizdiği sınırı aşarak, yasakları çiğnemek. Allah hakkında hiç bir delil indirmediği halde, Allah'a ortak koşmamızı yani Allah'ın yetki ve gücünü yaratılmış bir beşere vermemizi de haram kıldığını söylüyor. NEREDEYSE HER GÜN İŞLEDİĞİMİZ BU HARAMIN, FARKINDA BİLE OLMADAN, KONU NE YAZIK Kİ BAŞKA YERLERE SAPTIRILIYOR. Çok daha önemlisi ayetin sonunda, Allah hakkında bilmediğimiz şeyleri söylememizide haram kıldığını bildiriyor. Bizler bunca açık ayeti gördüğümüz halde, Kur'an'da tek kelime bile açıklanmayan konuları, rivayetlerden öğrenip Allah ve onun Melekleri hakkında neler neler söylüyoruz, uyduruyoruz. Çok daha ilginci, bu ayette geçen günah kelimesi ile Bakara 219. ayette geçen GÜNAH kelimesinden yola çıkarak içki ve kumarıda Allah'ın Haram kıldığını söylüyor, ayeti delil gösteriyoruz.
ASLINDA DOĞRU, YANLIŞ DEĞİL. İki ayeti birlikte düşündüğümüzde tüm kötülüğe, yasaklara, günaha götüren her şeyi Allah yasaklıyor. Peki neden bazı konuları Allah direk ismen sayarak, örneğin zina yapmak, riba yemek, adam öldürmek, HARAM dediği halde, bazı konuları ismen zikretmeden, Haram demeden uyarıyor. Burası çok önemli değil mi? İşte Allah'ın hoş görüsü, bağışlayıcı oluşu ve kullarına karşı o yumuşak tavrını ne yazık ki anlamak istemiyoruz. Yine bu konuda, çok dikkat çekici bir örnek vermek istiyorum. Nisa 43. ayette Allah, bakın ne diyor namaza duracak olanlara. "EY İMAN EDENLER! SARHOŞKEN NE SÖYLEDİĞİNİZİ BİLİNCEYE KADAR, YOLCU OLANLAR HARİÇ, CÜNÜPKEN DE YIKANINCAYA KADAR [SALÂT]’A (NAMAZA) YAKLAŞMAYIN! " Allah içki ve kumar benzeri günahları işleyen kullarını, direk HARAM kelimesiyle dışlamak yerine, nispeten daha hafif bir suç olan GÜNAH kelimesiyle uyarıyor ama ders almayıp, uslanmayıp bunda devam ettiklerinde, büyük günaha girip HARAM suçunu işleyecekleri, adeta bir terapiyle Allah kullarına anlatıyor. İŞTE ALLAH' IN, NEFİSLERİNİN ESİRİ OLAN KULLARINA DAVRANIŞ ŞEKLİ, ŞEFKATİ.
Allah bizleri yaratırken, yaradılışımızın özelliklerinden bahseder ve derki, İNSANLAR TARTIŞMAYA MEYİLLİDİR. ACELECİ TABİATTADIR. ÇOK DAHA ÖNEMLİ BİR ÖZELLİK İSE ZAYIF YARATILMIŞTIR DİYE AÇIKLAMA YAPAR. İşte imtihanımızın çok önemli üç özelliği. Bu özellikte yaratan Rabbimiz, elbette nefsine yenik düşebilecek kullarını, ÇOK İYİ BİLİYOR VE ONLARI TAVSİYE, TELKİN VE EĞİTİMLE DOĞRUYA YÖNLENDİRİYOR VE BÖYLECE HARAM SUÇUNUN İÇİNDEN ADETA, SIYRILIP ÇIKMASINI İSTİYOR. İşte bu yol ve yöntem, Allah'ın yüceliğinin, bağışlayıcılığının, şevkatinin apaçık göstergesidir. Şöyle bir düşünün içki ve kumar, sigara illetine bulaşmayan çok az insan görürsünüz çevrenizde. Kullanan zararını görür hasta olur üzülür. Bir kısmı bu illetin içine girer, ama Rabbin uyarıları ve aklını kullanması sayesinde çok az zararla kurtulur. Kimisi bu şeytan pisliğin içinde, çok çaba sarf ederek kurtulur. Ya diğer kısmı ne olur dersiniz? İşte onlar artık Allah'ın tavsiyesine uymadıkları için, şeytanın esiri olmuşlardır, onlara yapacak hiçbir şey yoktur.
Allah özellikle bu illeti kullananlar için, isim olarak HARAM sözcüğünü kullanmamasının ama Harama götürecek uyarısını yapmasının nedeni de budur. Eğer içki ve kumar haramdır demiş ve kesin hüküm vermiş olsaydı, buna geçici dahi olsa bulaşan, asla haram suçunu yani büyük günah işlemekten kurtulamazdı. Özellikle Allah bu kullarını dışlamamış, hatta Nisa 43. ayetinde, Alkol illetinden kutulamamış kullarını doğru yola çekebilmek adına, benim huzuruma namaza durmadan önce , sakın kendinizi bilmeyecek kadar sarhoş olmayın diye uyarmıştır. HALBUKİ ŞÖYLE DİYEBİLİRDİ, İÇKİ İÇEN, KUMAR OYNAYAN ASLA NAMAZ KILAMAZ, BENİM HUZURUMA DURAMAZ DİYEBİLİRDİ. AMA DEMEMİŞ VE ALLAH KULLARINI EĞİTEREK, TASİYELERLE DOĞRUYA DAVET ETMİŞTİR. KUR’AN'DA İSMEN BİZZAT ZİKREDİLMİŞ HARAMLARIN HİÇ BİRİ HAKKINDA, ÇOK EŞLİLİK HARİÇ, BÖYLE BİR YÖNTEM İZLENMEMİŞTİR. Bu bile bizleri Yaratan Rabbimizin, ne derece şefkatli ve kullarını güzele davet için, özel bir terapiten, eğitimden geçirerek doğruya ulaştırma çabasında olduğuna, açık bir delildir. Bazı kişiler bu gerçeği anlamak istemediklerinden, bu ayet içki haram olmadan önce gelmiştir, daha sonra bu ayet nesh edilmiş, hükmü kalkmıştır diyecek kadar Kur'an'dan uzaklaşmış bir toplum olmuşuz.
Allah Nisa suresi 31. ayetinde, şöyle uyarır bizleri. “YASAKLANDIKLARINIZIN BÜYÜKLERİNDEN (BÜYÜK GÜNAHLARDAN) KAÇINIRSANIZ, KÜÇÜK GÜNAHLARINIZI ÖRTERİZ VE SİZİ DEĞERLİ BİR YERE KOYARIZ.” Bu ayet ile birlikte, bahsettiğimiz konuyu anlamaya çalıştığımızda, sanırım konu çok daha iyi anlaşılacaktır. Allah boşuna, biz ayetleri nice örneklerle açıkladık ki anlayasınız demiyor. DÜŞÜNEN, AKLINI KULLANAN KUR’AN GERÇEKLERİ İLE BULUŞABİLİYOR.
Allah haram sözcüğünü kullandıkları yasakları düşünün, bunları bir kez de yapsanız bu suç işlenmiş demektir ve Allah bazı haramların cezasına dahi hükmetmiştir. Sizce bu işin geri dönüşü olabilir mi? YÜCE YARADAN ÖYLE BİR KİTAP, ÖYLE BİR DİN GÖNDERMİŞ Kİ BİZLERE, YEMİN OLSUN Kİ BU KİTABI, BU DİNİ SİZLER İÇİN KOLAYLAŞTIRDIK HÜKMÜNE UYGUN BAĞIŞLAYICILIK, AFFEDİCİLİK, İKAZ, UYARI VE EĞİTİM HER ZAMAN ÖNCELİKLİ OLMUŞ. Son bir örnek vermek istiyorum. Allah çok eşliliği yasaklamamış ama BİRDEN FAZLA EVLİLİKTE ADALETLİ BİR YAŞAMI, EŞLER ARASINDA ASLA SAĞLAYAMAZSINIZ DİYE UYARMIŞTIR KUR'AN'DA. ADALETLİ, HUZURLU YAŞAM İSTİYORSANIZ, TEK EŞLE EVLENİN DEMİŞTİR. Her nedense bizler Allah'ın bu tavsiyesini, nefislerimizin işine gelmediğinden olsa gerek, içki ve kumarda yaptığımız gibi, çok eşlilik haramdır Allah tavsiye etmiyor, adaletin kuralamadığı bir evlilik haram dır dememişiz.
Bizler toplumda yapılmasını istemediğimiz bir konuda, kendimizce faydası olur düşüncesi ile ayetlere bazı ilaveler yapmaktan çekinmiyoruz. Bunu yapmak büyük günahtır, Allah'a iftiradır lütfen unutmayalım. Bu yöntem toplumda çok kötü sonuçlar veriyor içki ve kumar oynayarak yanlış yapan günaha giren kişiler, İslam dairesi dışına çıkmak zorunda hissediyorlar kendilerini. Elbette İslam'ı yanlış tanıyanlar, ya da uzaktan izleyenler, Kur’an'ı bir korku dini olarak görüyorlar. Hâlbuki İslam apaçık ŞEFKAT DİNİDİR, AH BİR BİLSELERDİ. Bizler Allah ın rehberinden faydalanmak ve onun nurundan tam istifade etmek istiyorsak, apaçık ayetlerini değiştirmek, ya da ilaveler yapmak yerine, Allah burada bizlere ne anlatıyor diye, üzerinde çok ince, dikkatle düşünmeliyiz.
Hakka batıl karıştırıp, kendi nefsimizce helaller haramlar koyarsak, Kur'an'da Allah'ın bizler için yapmak ve bizlere anlatmak istediklerinin anlamını da değiştirmiş olacağımızı, çok iyi bilmeliyiz. Dilerim cümlemiz, Allah'ın bizlere rehber olsun diye gönderdiği Kur'an'ı doğru anlayan ve yaşayan kulları arasında oluruz.
Saygılarımla
Haluk GÜMÜŞTABAK.