Yazılarımı okuyanlar bilir, yazdığım yazılarımın bir kısmının konusunu, özellikle bana verilen cevaplar oluşturur. Böylece güncel konuları gündeme getirerek, doğru zannedilen yanlışları konuşup tartışarak, üzerinde düşünülmesine vesile olmaktır amacım. Lütfen makalemi sabırla okuyunuz. Yine bir yazıma cevap verme nezaketini gösteren kardeşimizin, bana verdiği cevabın bir bölümünü önce yazmak ve daha sonra üzerinde konuşmak istiyorum.
(Vahyin önem ve önceliğini anlatırken hadis-i şeriflere o kadar rijit yaklaşıyorsunuz ki insanlar sizin ifadelerinizden sizi hadis düşmanı sanmaları gayet doğal. Tek bir cümle ile hadisleri top yekûn inkâr etmediğinizi beyan ediyorsunuz. Ama bu yeterince inandırıcı olmuyor. Çünkü tasvip ettiğiniz tek bir tane bile hadis örneğini hiç bir yazınızda göremiyoruz. Tasvip ettiğiniz hadisleri hangi kaynaklardan aldığınız hakkında da en küçük bir bilgi kırıntısına dahi sahip değiliz.
Böyle olunca hangi hadisleri nasıl süzgeçten geçirdiğiniz bilgisine sahip olmadığımızdan sizin tasvip ettiğiniz hadisler hakkındaki kanaatimizde yeterli bilgiye sahip olamamaktayız.
Bu durumda meramınızı anlatacağım diye çırpınıp durmaktasınız. Ama bu çırpınışlarınız dalgalarla boğuşup yerinizde saymanıza bir miligram ilerleyememenize neden olmaktadır. Lütfen tasvip ettiğiniz hadisler hakkında daha ayrıntılı bir izahat.)
Arkadaşımız, benim rivayet hadislere karşı rijit yani çok sert, katı davrandığımı söylüyor. Ben ona sert ve katı tabiri yerine, ÇOK FAZLA TİTİZ DAVRANDIĞIMI SÖYLERSEM, daha doğru bir açıklama yapmış olurum. Peki, neden böyle davranıyorum? Elbette Yüce Rabbimiz, benim sorumlu olduğum Kur’an da böyle davranın dediği için. Allah söylemediği halde, bunlarda Allah katındandır diyenleri, nasıl bir son bekliyor bunu biliyorum, titizliğim bu uyarılar adınadır. Bu konuda birçok örnek var Kur'an da ama birkaç tanesini hatırlatmak isterim.
Bakara 79: Vay o kimselere ki, elleriyle Kitab’ı yazarlar, sonra da onu az bir karşılığa değişmek için, “BU, ALLAH’IN KATINDANDIR” DERLER. VAY ELLERİNİN YAZDIKLARINDAN ÖTÜRÜ ONLARIN HÂLİNE! Vay kazandıklarından dolayı onların hâline!
İsra 36: HAKKINDA BİLGİN OLMAYAN ŞEYİN ARDINA DÜŞME! Çünkü kulak, göz ve gönlün hepsi bundan sorumlu tutulacaktır.
Bakara 42: HAKKI BATILLA KARIŞTIRIP DA, BİLE BİLE HAKKI GİZLEMEYİN.
Bakar mısınız, Rabbimiz nasıl uyarıyor bizleri. Kur’an ın dışından, beşeri sözleri, hadisleri bunlarda Allah katındandır diyenlere inananlara, Rabbimiz ne diyor? VAY ONLARIN HALİNE. İşte ben bu acınacak insanların durumuna düşmemek için, elimden geldikçe titiz davranıyorum.
Allah yine uyarısında, hakkında emin olmadığın sözlerin, bilgilerin ardına düşme, bunun hesabını sorarım diyor. Allah bir ayetinde ne diyordu? Kur’an ı ben koruyorum, yalnız Kur’an ın ipine sarılın diyor ve Zühruf 44. ayette, sizleri Kur’an dan sorgu suale çekeceğim diyordu. Bu durumda hepimizin çok titiz davranarak, bunlarda Allah katındandır, ya da bunları da Kur’an ın dışından peygamberimiz söylemiştir diye bizlere ilettiklerinde, ÇOK DİKKATLİ OLMAMIZ GEREKMEZ Mİ? Allah çok açık sizlere indirdiğim kitaptan başkasına uymayın emrini, bakın ne kadar net ve sert bir şekilde vermiş bizlere.
Araf 3: RABBİNİZDEN SİZE İNDİRİLENE UYUN; O'NUN BERİSİNDEN BİR TAKIM DOSTLARIN/VELİLERİN ARDINA DÜŞMEYİN! Siz ne kadar da az öğüt alıyorsunuz.
Allah bizlerin uyacağımız kitabın, yalnız Kur’an olduğunu söylüyor. Kur’an ile birlikte sakın dostlar veliler edinerek, din ve iman adına farklı sözlerin/hadislerin peşi sıra gitmeyin diyor. Sanırım Yaradan ın bu sözlerini görmezden gelen kullarına da, siz ne kadar az öğüt alıyorsunuz diyerek kızgınlığını belirtiyor. Ben Allah ın bu uyarılarını tebliğ almış bir Müslüman olarak, bana Kur’an dışından iletilen her bilgiyi, titizlikle Kur’an a danışıyor ve öyle kabul ediyorum. ONUN ONAYINDAN GEÇEN HER BİLGİ, BAŞIMIN TACIDIR.
Bu gerçekleri anlatmak içinde, çırpınıp duruyorum çok doğru. Beni anlamak istemeyene, ben kendimi anlatmak zorunda değilim. Ama hurafe, rivayet ve sanı o kadar güçlü ki toplumda, benim çırpınışlarımı örtüyor, saklıyor duyulmaz hale getiriyor. Bu çırpınışlarımı duymak bile istemeyenler, sitelerinden yazılarımı siliyor, beni uzaklaştırıyorlar. Onları Rabbime havale ediyorum. Hak olan asla batıldan korkmaz. Ancak batıl haktan, yani gerçeklerden korkar ve yanından uzaklaştırır.
Arkadaşımız benim tasvip ettiğim hadislerden, daha detaylı bilgi istemiş. CEVABIM ANCAK, KUR’AN A UYAN, ONUN ONAYINI ALAN HER HADİS/SÖZ BENİM İÇİN BİLGİ VE PRATİK KAYNAĞIDIR DİYE CEVAP VEREBİLİRİM. Rivayet hadisler dine hüküm koyamaz, ancak yaşantımızda çağımıza uygun örneklik teşkil eder. Tüm rivayet hadislere dikkatle yaklaşmalı ve peygamberimizin sözü olup olmadığını mutlaka Kur’an ile kontrol etmeliyiz. Peygamberimizin şu sözlerini lütfen unutmayalım.
"Benden Kur'an dışında bir şey yazmayın. Kim, benden Kur'an dışında bir şey yazmışsa, onu imha etsin."
Muslim-Zuhd/72(3004) /4137 Ebu Davud-İlm/3(3647) /4136 Musned-c.3/12,21,39 Darimi-Mukaddime/42
Beni hadis düşmanı ilan edenlere, söyleyecek sözüm olamaz. Çünkü aklı başında hiç kimse doğru bilgiyi göz ardı etmez. BEN SÖYLEDİKLERİMDEN SORUMLUYUM, KARŞIMDAKİNİN ANLADIKLARINDAN DEĞİL. Benim top yekûn hadisleri inkâr etmediğimi söylediğimi, ama bunun inandırıcı olmadığını söylemiş din kardeşimiz. Fakat bana yönelttiği tenkidi kabul etmem mümkün değil. Tekrar hatırlatıyorum, bakın bu konuda arkadaşımız bana ne demiş.
"ÇÜNKÜ TASVİP ETTİĞİNİZ TEK BİR TANE BİLE HADİS ÖRNEĞİNİ HİÇ BİR YAZINIZDA GÖREMİYORUZ."
Bu kardeşimiz sanırım benim birkaç yazımı okumuş. Çünkü ben özellikle peygamberimizin söylemiş olması mümkün olabilecek hadislerinden örnekler verdiğim gibi, doğru olması Peygamberimizin sözlemesi mümkün olmayan birçok hadislerini de, yazılarımda özellikle örneklerini veririm. Çünkü yanlış bilgi bile, bizlere dersler verir. Hiçbir bilgi toptan reddedilemez. Ama bu bilgiyi elimizde bir ölçme kaynağı varsa, o kaynağın onayı mutlaka alınmalı kontrol edilmelidir. Din ve iman adına ölçümüz Kur’an olduğuna göre, akıllı bir insanın yapacağı çok açıktır. Yine beni hadisler konusunda ikaz eden kardeşimiz, aslında üzerinde çok düşünmemiz gereken bir noktaya parmak basmış ve bakın ne demiş tekrar hatırlayalım.
"TASVİP ETTİĞİNİZ HADİSLERİ HANGİ KAYNAKLARDAN ALDIĞINIZ HAKKINDA DA, EN KÜÇÜK BİR BİLGİ KIRINTISINA DAHİ SAHİP DEĞİLİZ."
Değerli din kardeşlerim, işte İslam ı bölen, parçalayan hatta birbirine düşman eden yol ve yöntem. RİVAYET HADİSLERİ KİMDEN ALDIN KONUSUDUR. Senin kaynağın benim kaynağımdan daha emin, daha garanti. Acaba hangi mezhebin topladıkları hadisler gerçekten peygamberimizin sözleridir? Günümüze kadar nakledilen rivayet hadisler, acaba ismini verdiğimiz din âlimlerine hiçbir değişiklik yapılmadan ait olduğuna, kim ya da kimler garanti verebilir? Bunun garantisini verebilecek var mı aramızda? Eğer bu garantiyi verebilecek bir güç makam yoksa, lütfen elde Kur’an, onun onayını mutlaka almalıyız. Tabi yalnız Kur’an ile iman olmaz, Kur’an yeterli değildir diyenlere, sözüm meclisten dışarı.
Genelde yazılarımda alıntı yaptığım hadisler, Kütübü sitte dendir onu da belirtmek isterim. Ama her kaynaktan alır, doğruluğunu Kur’an ile kontrol ederim. KONTROLSÜZ BİLGİ, ASLA FAYDA VERMEZ, TAM TERSİNE BÜYÜK ZARARLAR VERİR. Onun için Allah, Kur’an ın sınırlarını aşmayın diye uyarıyor bizleri.
Sarraf, altın bozdurmaya gelen müşterisinin elindeki altını, nasıl zarar etmemek, aldanmamak için, gerçek altın mı diye elindeki imkânlarla kontrol ediyorsa, lütfen aynı yolu ve yöntemi, titizliği ziyana uğramamak ve kaybedenlerden olmamak istiyorsak, bizlerde bu yolu izlemeli, her bilgiyi Kur’an ın süzgecinden geçirmeliyiz. Çünkü Rabbimiz sizleri Kur’an dan sorumlu tutuyorum diye, apaçık hüküm veriyor. Bu hükmü veren Yaradan, daha sonra Kur’an ın hükmü olmayan bir bilgiden de, sorumlu tutar mı bizleri?
Hadislere dikkat ediniz lütfen, hepsi bir rivayete göre diye başlar ve ikinci üçüncü şahısların nakillerdir. Peygamberimiz kendi sözlerini, asla sağlığında yazdırmamıştır. Eğer bizlerin Kur'an ı anlamamızda mutlaka gerekli bilgiler olsaydı, sizce vefatından yüzlerce yıl sonra mı kayda alınırdı, yoksa hemen bizzat kendisi yazdırmaz mıydı? Ne dersiniz? Düşündürücü değil mi? Bu konuda da aynı arkadaşımızın bana, bir ikazı ve uyarısı var.
"Müslümanlar inancını Kuran ile sorgulayacak da, Türkçeye doğru dürüst tercümesini yapamadıkları meallerden hareketle mi Kuran'ı anlayabilecek? Diyanetin bile mealinde bir yığın hatalı tercüme var. "
Arkadaşımızın bu sözlerine, kısmen katılmamak mümkün değil. Gerçekten Diyanet bile başkan değiştirdikçe, yeni Kur’an meali yazıyor, diğerinden farklı yerleri var. Fakat şükürler olsun ki birçok yazar ve ilahiyatçının tercüme ettiği doğru mealler var elimizde. Eğer bu meallerin birisine kapılmadan, hepsinden araştırma yaparak, Kur’an ı bir bütün olarak anlamaya çalışırsak, tüm gerçekleri görebiliriz. Çünkü Allah siz anlayasınız diye, her şeyden nice örnekleri, değişik ifadelerle Kur’an da verdik der. Yani Kur’an ı yine Kur’an ayetleri ile açıkladığını söyler bizlere. İsteyen istediğini yazsın, Allah ın kitabı öyle bir nur ki, yaptıkları yanlışlar, yanlış tercümeler hemen ortaya çıkıyor. İlginçtir bu arkadaşımız, anlamını bilmeden okuduğu Kur'an dan, nasıl faydalanıyor diye insan sormadan geçemiyor. Kendisinin anlamasına gerek yok, çünkü Kur'an ı herkes anlayamaz diye inanıyorsa, onun çok güvendiği, Kur'an ı en doğru anlayan, edindiğ veliler yada hocalar, şeyhler, efendiler olsa gerek.
DAHA DA İLGİNCİ, AYETLERİ AÇIKLADIĞINI, ANLAŞILIR HALE GETİRDİĞİNİ SÖYLEDİKLERİ HADİSLERİNDE ORJİNALİ ARAPÇA. ONLARI TÜRKÇEYE TERCÜME EDERKEN, HİÇ BİR SORUN ÇIKMIYOR, AMA ALLAH IN AYETLERİNİ TÜRKÇEYE ÇEVİRİRKEN, HEP HATALAR YAPILIYOR. SİZCE NEDEN? ÇÜNKÜ DİNDE BÖLÜNEN MÜSLÜMANLAR, KENDİLERİNCE DOĞRU KABUL ETTİKLERİ HADİSLERİ SEÇİYORLAR VE ONLARIN IŞIĞINDA ANLAMAYA ÇALIŞIYORLARDA ONDAN FARKLI TERCÜMELER YAPILIYOR.
Ben her türlü kaynaktan hadis alır ve üzerinde düşünürüm. Bu rivayet hadisi, acaba peygamberimiz söylemiş midir diye. Neden biliyor musunuz? Çünkü ümmetini bu konuda öyle bir uyarmıştır ki peygamberimiz, emin olmadığın sözleri peygamberimize nispet ette görelim. Bakın nasıl uyarmış.
5176 - Hz. Ali radıyallahu anh anlatıyor: "Resülullah aleyhissalatu vesselâm buyurdular ki: "BENİM HAKKIMDA YALAN SÖYLEMEYİN. ZİRA BENİM ÜZERİME YALAN UYDURAN CEHENNEME GİRER."
Buhâri, İlm 38; Müslim, Mukaddime 1, (1); Tirmizi, İlm 8, (2662).
5177 - İbnu'z-Zübeyr radıyallahu anhüma anlatıyor: "Babama dedim ki: "Ben niye senin Resülullah'tan hadis rivayetini işitmiyorum. Halbuki falan ve falandan çokça işitiyorum?" Bana şu cevabı verdi:
"Evet ben, Müslüman olduğum günden beri Aleyhissalâtu vesselâm'ı hiç terketmedim. Hep beraber olduk. Ancak O'nun şöyle söylediğini de işittim:
"KİM BİLE BİLE BANA YALAN NİSBET EDERSE ATEŞTEKİ YERİNİ HAZIRLASIN."
Buhâri, İlm 38; Ebü Dâvud, İlm 4, (3651).
İşte ben peygamberimizin, bu uyarılarının Kur’an ın bire bir uygulaması olduğunu Kur’an dan apaçık görüyorum ve titizliğim bundandır. Bu hadisleri nasıl olurda kabul etmem, görmezden gelirim. HADİS NAKLİNDE, SÖZLERİN ANLAMLARININ DEĞİŞME İHTİMALİ ÇOK BÜYÜKTÜR, TİTİZLİĞİM BUNADIR. Ayrıca nakledilen konunun, nakledenin kendi düşünceleri ile şekillendirilmesi, hatta farklı anlamlar vermesi de kaçınılmazdır. Lütfen bu gerçeği de unutmayalım.
Hadis yazımını ve naklini peygamberimiz, önce serbest bırakmış ama yapılan yanlışları gördüğünden, kesinlikle yasaklamıştır. Bir kısım kardeşlerimizin, daha sonra serbest bırakmıştır düşüncelerinin yanlış olduğunu, dört halife devrinde hadis yazımı ve nakliyle nasıl mücadele edildiğini araştırmalarını öneririm. Size bu konuda bir örnek vermek isterim.
Hz. Ebu Bekir, peygamberin vefatından sonra Müslümanları toplayarak şöyle demişti: “SİZLER, PEYGAMBERDEN HADİS RİVAYET EDİYORSUNUZ VE BU HADİSLERDE İHTİLAFA DÜŞÜYORSUNUZ. SİZDEN SONRAKİLER İSE DAHA FAZLA İHTİLAF EDECEKTİR. Peygamberden hiçbir şey tahdis etmeyin. Size bir soru soran olursa, “Bilgimizle sizin aranızda Allah’ın kitabı var” deyin ve onun helal kıldığını helal, haram kıldığını haram kılın”
[Zehebi, “Teskiretu’l Huffaz, I, 2-3]
Bizden önceki Ehli kitabın yoldan sapmaları, ne yazık ki Allah ın kitabını rehber almak yerine, atalarından gelen rivayetlerin ardına düşmeleriydi. Peygamberimiz ve en yakın ashabı da bunu bildiği için toplumu uyarmıştır. Bugün aynı yanlış devam ediyor. Hatta öyle güçlü devam ediyor ki, rivayet hadisler olmasaydı, Kur’an anlaşılmaz kapalı kalırdı diyerek, adeta Kur’an ın üzerine çıkartılıyor bu bilgiler. Allah bizleri affetsin. Bu acı gerçeği gören her Müslüman, rivayet hadislere karşı çok dikkatli olmalıdır. BENDE BUNU YAPIYORUM, ALLAH ŞAHİTTİR. Yine Kütüb ü sitte den, çok dikkat çekici ve bir o kadar düşündürücü bir rivayet hadis nakletmek istiyorum. Çünkü bu hadis adeta yazımızın bir özeti.
5179 - Mücâhid merhum anlatıyor: "Büşeyr el-Aşevi, Hz. İbnu Abbâs
radıyallahu anhümâ'ya gelip:
"Resülullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki..." diyerek birşeyler anlatmaya kalktı. Ancak İbnu Abbâs onu konuşmaya bırakmadı ve kendisine iltifat etmedi. Büşeyr:
"Sözlerimi niye dinlemiyorsunuz? Ben size Resülullah aleyhissalâtu vesselâm'dan anlatıyorum, hiç tınmıyorsunuz, niçin?" diye sordu. İbnu Abbâs ona şu cevabı verdi:
"Biz vaktiyle, bir kimsenin "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ki" dediğini işitince, gözlerimizi ona çevirip kulaklarımızı da dinlemek üzere uzatıyorduk. Ne zaman ki, insanlar hadis rivayetinde laubalileştiler, biz de onlardan ancak bildiklerimizi almaya başladık."
Müslim, Mukaddime 7, (7).
Değerli din kardeşlerim, işte bizler bugün hadis naklinde o kadar laubalileştik ki, adeta söylenenler, peygamberimize iftira niteliğini taşıyor. BEN BU YALANIN, İFTİRANIN İÇİNDE OLMAMAK İÇİN, ELİMDEN GELENİ YAPIYOR VE TİTİZ DAVRANMAYA ÇALIŞIYORUM. Bu söylenenleri unutmayalım, peygamberimizin ölümünden çok sonra söylenen sözler değil. Birde aradan yüzlerce yıl geçtiğini düşünün, ne anlatmak istediğimi daha iyi anlayacaksınız.
Karar ve yorum sizlerin. Ömür geldi ve geçiyor. Emanetimizi teslim ettiğimizde, hesabın görüleceği O çetin gün, pişman olmak istemiyorsak, gelin dersimize Kur’an dan bizzat kendimiz çalışalım. Daha sonrada soralım, soruşturalım. Sen Kur’an ı anlayamazsın diyenlerin sözlerine aldanmadan, İmanımızın sınırlarını Kur’an dan öğrenelim. KUR’AN IN SINIRLARININ DIŞINDAN BİLGİ VERENLERE, İTİBAR ETMEYELİM. Kur’an ın sınırlarını aşan, şeytanın oyuncağı olur, lütfen bu gerçeği unutmayalım.
Yaradan Enbiya suresi 10. ayetinde yemin ederek, sizlere öyle bir kitap gönderdim ki, bütün şan ve şerefiniz, tüm gerçekler ondadır diyorsa, gelin beşerin ipine değil, Kur’an ın ipine sarılalım.
Saygılarımla
Haluk GÜMÜŞTABAK
https://twitter.com/HGumustabak
http://www.hakyolkuran.com/
https://www.facebook.com/Kuranadavet1/
https://hakyolkuran1.blogspot.com/